آیت الله مصباح یزدی دعوت حق را لبیک گفت + واکنش ها

به گزارش راسخون، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی عضو ارشد جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم، امشب 12 دیماه 99 در یکی از بیمارستان های تهران درگذشت.

این خبر در حال بروزرسانی است...
حجت الاسلام علی مصباح یزدی در گفت وگو با خبرنگار ایلنا در قم، این خبر را تأیید کرد.

خاطرنشان می‌شود این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، که بعلت بیماری گوارش، مدتی در منزل خود در شهر قم تحت مراقبت بود، بنابر توصیه پزشکان، از شنبه ششم دیماه، برای ادامه روند درمان به یکی از بیمارستان‌های تهران منتقل شده بود.

رهبر انقلاب بر پیکر مرحوم حضرت آیت‌الله مصباح یزدی نماز خواندند

:رهبر معظم انقلاب سحرگاه امروز (۱۳ دی) در بیت خود با حضور در کنار پیکر مرحوم علامه حضرت آیت الله مصباح یزدی، با ایشان وداع کردند و بر پیکر آیت الله مصباح نماز خواندند
 

آیین وداع و تشییع پیکر آیت الله مصباح یزدی در حرم عبدالعظیم برگزار شد

آیین تشییع و وداع مردم تهران با پیکر مرحوم آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) با رعایت پروتکل های بهداشتی برگزار شد.
این مراسم با تلاوت آیاتی از قرآن مجید آغاز و پیکر این مرحوم بر روی دستان مردم قدر شناس جنوب تهران و شاگردان وی تشییع و در حرم عبدالعظیم حسنی طواف داده شد. نماز میت توسط آیت الله محمد محمدی ری شهری تولیت آستان مقدس حرم عبدالعظیم حسنی (ع) برپیکر آیت الله مصباح یزدی اقامه شد.

پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی

بسم الله الرّحمن الرّحیم
با تأسف و تأثر فراوان خبر درگذشت عالم ربانی، فقیه و حکیم مجاهد، آیت الله آقای حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی را دریافت کردم. این، خسارتی برای حوزه‌ی علمیه و حوزه‌ی معارف اسلامی است.

ایشان متفکری برجسته، مدیری شایسته، دارای زبان گویائی در اظهار حق و پای با استقامتی در صراط مستقیم بودند.

خدمات ایشان در تولید اندیشه‌ی دینی و نگارش کتب راه‌گشا، و در تربیت شاگردان ممتاز اثرگذار، و در حضور انقلابی در همه‌ میدانهایی که احساس نیاز به حضور ایشان می شد، حقاً و انصافاً کم‌نظیر است. پارسائی و پرهیزگاری خصلت همیشگی ایشان از دوران جوانی تا آخر عمر بود و توفیق سلوک در طریق معرفت توحیدی، پاداش بزرگ الهی به این مجاهد بلند مدت است.

اینجانب که خود سوگوار این برادر قدیمی و عزیز می باشم، به خاندان گرامی و فرزندان صالح و دیگر بازماندگان ایشان و نیز به شاگردان و ارادتمندان این معلّم بزرگ و به حوزه‌ی علمیه تسلیت عرض می کنم و علّو درجات ایشان و مغفرت و رحمت الهی را برای ایشان مسألت مینمایم.

سیّدعلی خامنه‌ای
۱۳ دی ماه ۱۳۹۹
 

صراحت لهجه در دفاع از انقلاب ویژگی برجسته آیت‌الله مصباح بود

توصیفات آیت الله جوادی آملی از آیت الله مصباح یزدی(ره)

 

رئیس جمهور درگذشت آیت‌الله مصباح یزدی را تسلیت گفت

رئیس جمهوری اسلامی ایران در پیامی درگذشت آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی را تسلیت گفت.

حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی در پیامی با تسلیت درگذشت آیت‌الله مصباح یزدی از استادان برجسته حوزه علمیه از درگاه خداوند رحمان برای ایشان رحمت و مغفرت و برای عموم بازماندگان صبر و سلامتی مسألت کرد.
 

آیت الله مصباح یزدی از ذخایر اسلام و انقلاب بود

پیام تسلیت رئیس قوه قضاییه در پی درگذشت آیت‌الله مصباح یزدی

قالیباف درگذشت آیت الله مصباح را تسلیت گفت

 رییس مجلس شورای اسلامی در پیامی درگذشت آیت الله مصباح یزدی را تسلیت گفت.

در پیام محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی آمده است:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
«إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ»
إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ ثُلِمَ فِی الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا یَسُدُّهَا شَیْءٌ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ
ارتحال عالم ربانی، روحانی عالیقدر و مجتهد مهذب حضرت آیت الله شیخ محمدتقی مصباح یزدی موجب تاسف و تالم فراوان گردید.

ایشان به عنوان شخصیت ممتاز در طراز مرجعیت دینی و از صاحبنظران، متفکران و اندیشه‌پردازان برجسته جهان تشیع بودند که در سراسر عمر با برکت خویش به فراگیری، نشر و ترویج علوم اسلامی و تربیت طلاب و شیفتگان معارف دینی همت رفیع و سعی بلیغ بیشمار داشتند و در نزد اساتید معظم از جمله حضرات آیات عظام بروجردی، اراکی، بهجت، امام خمینی و علامه طباطبایی درس آموختند.

این روحانی بزرگوار بدلیل اهمیت گسترش حوزه‌های فکری و اندیشه‌های دینی با راه‌اندازی مراکز و موسسات  از جمله موسسه در راه حق ، بنیاد فرهنگی باقرالعلوم‌ و موسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی (ره)  در زمینه پژوهش  دین و تربیت طلاب و علاقمندان به دروس دینی و حوزوی سهم فراوانی در پاسداری از حریم اسلام و شعائر اهل بیت علیهم‌السلام در طول سالهای گذشته داشتند که حاصل آن تربیت و معرفی چندین چهره شاخص و برجسته در این عرصه بود؛ ایشان با ایستادگی در مقابل هجمۀ شبهات نامنصفانۀ دشمنان در سراسر حیات پربرکت خویش، نقشی موثر در تبیین مبانی و اصول انقلاب اسلامی ایفا کردند و با برگزاری طرح ولایت، گامی بلند در جهت تحقق اهداف بیانیۀ گام دوم انقلاب اسلامی و تربیت نسل جدیدی از کارگزاران انقلابی برداشتند.

آیت‌الله مصباح یزدی همواره در زمره ارادتمندان به امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بوده و ایشان نیز در همه ادوار مورد وثوق عنایت رهبری عالی نظام قرار داشتند.

خدمات ایشان که حقیقتاً مطهری زمان بودند، علاوه بر توجه به تعالی و تکثر در علوم دینی و معارف حوزوی و پرورش استعدادهای بالنده در زمینه ترویج نظریه‌های دین و اسلام، در بخش‌های متعدد سیاسی از جمله نمایندگی مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری، عضویت در ستاد انقلاب فرهنگی، اهتمام در اسلامی کردن متون درسی دانشگاه‌ها و دفتر همکاری‌ها و ارتباطات مبانی حوزه و دانشگاه، ریاست شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت و عضویت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تلاش داشتند و خدمتگزاری صدیق و متعهد بودند و بدون شک فقدان این فقیه عالی مقام خسارتی جبران‌ناپذیر برای کشور و حوزه‌های اندیشگاهی و دین شناسی خواهد بود.

اینجانب ضمن تسلیت این ضایعه مولمه به پیشگاه حضرت بقیه الله اعظم ارواحنا له الفدا مقام معظم رهبری، مردم شریف ایران، حوزه‌های معزز علمیه و روحانیت گرانقدر، شاگردان و دوستداران به ویژه بیت محترم و فرزندان ارجمند، برای آن عالم ربانی علو درجات و مغفرت الهی و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل از درگاه الهی مسئلت می‌کنم.

پیام تسلیت آیت الله آملی لاریجانی در پی درگذشت آیت الله مصباح یزدی

متن پیام تسلیت آیت‌الله آملی لاریجانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون

ارتحال عالم ربانی و فیلسوف الهی آیت‌الله آقای حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی رضوان الله تعالی علیه، موجب تاسف و تاثر اینجانب گردید.

شاگردی در محضر عالمان برجسته و عارفان وارسته همچون حضرت امام خمینی و آیت الله بهجت و علامه طباطبایی رحمه الله علیهم اجمعین و همراهی با مقام معظم رهبری از ایشان شخصیتی بی‌بدیل ساخته بود، ایشان با عنایت الهی سراسر عمر با برکت خود را در خدمت به اسلام ناب و انقلاب و خدمت به حوزه‌های علمیه و ترویج فرهنگ اهلبیت علیهم السلام سپری نمودند. فقدان ایشان ضایعه‌ای برای نظام جمهوری اسلامی و حوزه های علمیه  است.

اینجانب این ضایعه را به محضر مقام معظم رهبری مد ظله العالی، حوزه‌های علمیه، ارادتمندان و شاگردان و خصوصاً بیت مکرم و بازماندگان تسلیت گفته و از درگاه خداوند متعال برای ایشان رحمت و مغفرت و علو درجات و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل مسئلت می نمایم.

تسلیت سرلشکر باقری در پی درگذشت آیت الله مصباح یزدی

رییس ستاد کل نیروهای مسلح در پیامی درگذشت آیت الله مصباح یزدی را تسلیت گفت.
به گزارش ایسنا متن پیام تسلیت سرلشکر باقری به این شرح است:

انا لله و انا الیه راجعون إِذَامَاتَ الْعَالِمُ الفقیه ثُلِمَ فِی الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا یَسُدُّهَا شَیْءٌ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ. ضایعه جانگداز ارتحال فیلسوف عالیقدر و مجاهد آیت الله محمد تقی مصباح یزدی (ره)رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، موجب اندوه و تاثر فراوان گردید . بی تردید مجاهدت‌های آن عالم برجسته و جلیل القدر طی عمر پربرکت خود در تبیین و اعتلای اسلام عزیز با زبانی گویا و نافذ و خلق آثار و تالیفات برجسته و مرجع در فلسفه و معارف اسلامی و ارائه نظریه سیاسی اسلام و تربیت شاگردان و اساتید ممتاز، متعهد ، انقلابی و ولایی و برخوردار از بصیرت در حوزه و دانشگاه و ایفای نقش ها و خدمات ماندگار در مجلس خبرگان رهبری و اتخاذ مواضع هوشمندانه و انقلابی در تبیین و صیانت از اصول، مبانی و گفتمان انقلاب اصیل اسلامی که از وی شخصیتی برجسته و دارای جایگاه والا و منحصر بفرد نزد آحاد مردم بویژه نخبگان و برجستگان جامعه در بزنگاه‌های حساس در دهه های اخیر ساخته بود، برای همیشه زنده و راهنمای نسل های دلسوز و علاقمند به عزت و سربلندی اسلام و ایران عزیز از جمله در حوزه‌های علمیه ودانشگاه‌ها خواهد بود.

اینجانب رحلت آن متفکر برجسته و فقیه انقلابی و پارسا را به پیشگاه مقدس حضرت بقیه الله الاعظم(عج ) مقام معظم رهبری( مدظله العالی) مراجع عظام، حوزه های علمیه ،جامعه دانشگاهی کشور و به ویژه بیت مکرم و مصیبت دیدگان معزز تسلیت و تعزیت عرض نموده و از درگاه احدیت برای آن فقید سعید رحمت، مغفرت و جنت الهی و برای بازماندگان، شاگردان و ارادتمندان ایشان، صبر و شکیبایی و سکینه قلبی مسئلت می نمایم.

پیام تسلیت رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه به مناسبت رحلت آیت‌ الله محمدتقی مصباح یزدی

حجت الاسلام والمسلمین سید مهدی خاموشی، نماینده ولی‌فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در پیامی رحلت آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی بنیانگذار و رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و عضو مجلس خبرگان رهبری را تسلیت گفت.

در بخشی از این پیام آمده است:
ایشان در مسئولیت‌ها و جایگاه‌های مختلف همواره منشا آثار و برکات زیادی بودند و تا آخرین لحظه عمر دست از مجاهدت در راه علم و حکمت و اعتلای نظام جمهوری اسلامی ایران برنداشتند. (بیشتر بخوانید)

ولایتی : آیت‌الله مصباح با راه اندازی مؤسسات مختلف به روشنگری دینی همت گمارد

متن پیام علی اکبر ولایتی به شرح زیر  است:

مصیبت ارتحال عالم ربانی، مجتهد عالیقدر و یار همیشگی امام و رهبری، حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی موجب تأسف و تألم فراوان گردید.
این مرد بزرگ عمر پربرکت خویش را در راه اعتلاء اسلام، آموزه ها و ارزش های اهل بیت(علیهم السلام) و اهداف بلند نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به کار گرفت و ثمرات ارزشمندی را از خود بر جای گذاشت و با تاسیس و راه اندازی مراکز و مؤسسات مختلف ازجمله مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی (ره)  در زمینه تربیت طلاب و علاقمندان به دروس دینی و حوزوی، رفع شبهات و روشنگری دینی همت گمارد و در مسئولیت های مختلف نیز نقش ارزشمندی را  ایفا نمود.

 این ضایعه بزرگ را به محضر حضرت ولی عصر(عج)، مقام معظم رهبری، ملت شریف ایران و امت اسلامی، حوزه‌های علمیه، جامعه‏ علمی کشور، بیت معظم و شاگردان و ارادتمندان تسلیت عرض نموده، رحمت و مغفرت الهی را برای آن عالم بزرگوار مسئلت می‌نمایم.

علی اکبر ولایتی

دفاع عالمانه از نظام اسلامی برگ درخشانی در زندگی آیت الله مصباح بود

حجت الاسلام والمسلمین احمد مروی تولیت آستان قدس رضوی در پیامی درگذشت آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی را تسلیت گفت.

متن پیام  به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

با اندوه فراوان ارتحال عالم ربانی، حکیم متأله و فقیه مبارز علامه مصباح یزدی را به پیشگاه حضرت، ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی)، حوزه‌های علمیه، شاگردان فاضل، علاقه‌مندان و بیت شریف ایشان تسلیت عرض می کنم.

این عالم بزرگوار و با اخلاص عمر پربرکت خویش را در مسیر فقاهت، حکمت و ترویج آموزه‌های قرآن کریم و مکتب اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام سپری کرد. صلابت، پای‌بندی بر اصول و روشنگری در برابر التقاط و شبهات مختلف در حوزه‌های معرفتی و انقلابی، از ویژگی‌های این عمار انقلاب است. دفاع عالمانه و محققانه از نظام اسلامی و ولایت فقیه برگ درخشان دیگری در زندگی پربرکت این دانشمند فرزانه است.

سرزنش‌ها و ملامت‌های گوناگون در اراده ایمانی او، کمترین خللی ایجاد نکرد.

در جوار مضجع شریف حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیة والثناء از درگاه خداوند متعال، رضوان الهی را برای روح بلند این عالم وارسته و شکیبایی و پاداش اخروی را برای بازماندگان گرامی و بیت شریف ایشان مسألت می کنم.

سرلشکر موسوی: آیت الله مصباح یزدی یک عمر مجاهدانه و خالصانه خدمت کرد

در پی ارتحال آیت الله محمدتقی مصباح یزدی، امیر سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی فرمانده کل ارتش، پیام تسلیتی صادر کرد.

متن این پیام به شرح ذیل است:
« بسم الله الرحمن الرحیم
مَوتُ العالِمِ مُصیبَةٌ لا تُجبَرُ و ثُلمَةٌ لا تُسَدُّ - پیامبر اکرم (ص)

درگذشت آیت الله محمدتقی مصباح یزدی، یار دیرین حضرت امام (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی موجب تالم و تاثر خاطر گردید.

سال‌ها مجاهدت و مبارزات انقلابی ایشان در دوران پیروزی انقلاب و یک عمر خدمت مجاهدانه و خالصانه آن عالم ربانی در تببین و ترویج اسلام و تلاش در تربیت شاگردان در حوزه‌های علمیه کارنامه درخشانی از آن بزرگوار به یادگار گذاشته است.

در کنار مبارزات و فعالیت‌های مذهبی و فرهنگی، آثار ارزشمندی از آن فقیه عالیقدر و انقلابی در زمینه تفسیر، فلسفه و علوم اسلامی برای امروز و فردای رهجویان اسلام ناب محمدی به یادگار مانده و به رشته تحریر در آمده که موجب شناخت عمیق فرهنگ اصیل اسلام و قرآن است.

اینجانب ضمن آرزوی علو درجات از درگاه خداوند متعال برای آن عالم مجاهد و انقلابی، رحلت جانسوز ایشان را به پیشگاه حضرت، ولی عصر (عج)، مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، شاگردان، ارادتمندان و بازماندگان آن مرحوم تسلیت عرض می‌کنم.

فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران
سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی»

لاریجانی درگذشت آیت الله مصباح یزدی را تسلیت گفت

مشاور مقام معظم رهبری با صدور پیامی، درگذشت آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی را تسلیت گفت.

 علی لاریجانی مشاور مقام معظم رهبری با صدور پیامی، درگذشت آیت الله محمدتقی مصباح یزدی را تسلیت گفت.

متن پیام او به این شرح است:

انا لله و انا الیه راجعون
رحلت فیلسوف گرانقدر و متفکر ارزشمند، آیت الله آقای حاج شیخ محمّدتقی مصباح یزدی، مایه تاسف و تالم گردید. آن عالم بزرگوار  در طول عمر پر برکت خود در وادی تألیف، تحقیق و تعلیم گام هایی ارزنده برداشتند و  آثار علمی با ارزشی پدید آوردند.  نگاه فلسفی ایشان به مسائل اسلامی، در شمار حسنات علمی و فکری دوران حاضر است. این‌جانب ضمن تسلیت این ضایعه به حضرت ولی عصر(عج)، مقام معظم رهبری، حوزه های علمیه،  جامعه‌ علمی کشور و مخصوصاً به بازماندگان  ارجمند ایشان، رحمت و مغفرت الهی را برای آن عالم بزرگوار مسألت می‌نمایم.

علی لاریجانی 

کدخدایی: آیت‌الله مصباح یزدی در جهت روشنگری معارف اسلامی یک لحظه از پای ننشست

عباسعلی کدخدایی در اینستاگرام نوشت: :چند سالی بود توفیق دیدار و گفت‌وگوی از نزدیک با ایشان را نداشتم. در روز سه‌شنبه ۱۴ تیرماه ۱۳۹۸ توفیق حاصل شد، ساعت ۱۹. بسیار تکیده و رنجور به نظر می‌رسیدند. از همان آغاز و مانند همیشه من را مبهوت کلام الهی خود کردند و این که ارزش انسان‌ها به تبعیت از اوامر الهی است.

از بزرگی امام (ره) گفتند و من نیز خاطره‌ای که از آقای دعایی به‌تازگی شنیده بودم را بازگو کردم. ایشان تذکر دادند که این بخش کوچکی از بزرگی امام (ره) است. چه بسیار مطالبی که از امام (ره) ما نشنیده و ندیده‌ایم! از ایشان سوال کردم رمز این بزرگی چیست و پاسخ شنیدم، ظلم نکردن به نفس، مَّا أَصَابَکَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَکَ مِن سَیِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِکَ...

سوال شد چگونه این راه طی می‌شود؟ فرمودند: با توسل به ائمه اطهار (ع) و حتی با یک صلوات!

سوال کردم تکلیف بزرگانی چون ابن‌عربی و مولوی چه می‌شود؟ فرمود شاید شرایط فراهم نبوده و اگر این فرصت فراهم می‌شد چه‌بسا آنان نیز متوجه می‌شدند!
در ادامه ذکر خاطره‌ای از مرحوم شیخ‌الاسلام، امام‌جمعه سابق سنندج داشتند و این که به دعوت ایشان برای سخنرانی به سنندج مسافرت کرده‌اند و پس از آن امام جمعه مرحوم از حضرت آقا از این سخنرانی تشکر کرده بود.

از ایشان خواستم این افکار بلند را در جلساتی با علاقه‌مندان در میان بگذارند. گفتند: دیگر توانی باقی نیست!

با صدای اذان حدود ساعت ۲۰/۱۵ بلند شدم و اگر موقع نماز نبود این جلسه ساعت‌ها به طول می‌انجامید.

آیت‌الله مصباح یزدی عالمی وارسته بود که دل در گرو دنیا نداشت و در جهت روشنگری معارف اسلامی یک لحظه از پای ننشست. امید آن که افکار بلند او در حوزه معارف دینی برای مردم به خوبی تبیین شود و در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد.»

پیام تسلیت جامعه مدرسین به مناسبت رحلت آیت الله مصباح

بیانیه علما و مدرسین حوزه علمیه اصفهان به مناسبت رحلت آیت الله حاج محمد تقی مصباح یزدی

پیام تسلیت دبیرکل مجمع جهانی تقریب در پی درگذشت آیت الله مصباح یزدی

 حجت الاسلام حمید شهریاری طی پیامی درگذشت آیت الله مصباح یزدی را تسلیت گفت.

متن پیام به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
قال علی علیه السلام «إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ ثُلِمَ فِی الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا یَسُدُّهَا شَیْءٌ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ»

خبر ارتحال عالم ربانی، فیلسوف معاصر،دانشمند فرزانه، مجاهد خستگی‌ناپذیر، استاد معزز، معلم اخلاق حوزه و دانشگاه و یار صدیق حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) آیت الله مصباح یزدی موجب تألم و تأثر فراوان گردید.
این عالم ربانی و با اخلاص عمر پربرکت خویش را در مسیر حکمت الهی و ترویج آموزه‌های قرآن کریم و مکتب اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام سپری نمود».

سالها مجاهدت و مبارزات انقلابی ایشان در دوران پیروزی انقلاب و یک عمر خدمت مجاهدانه و خالصانه آن عالم ربانی در تببین و ترویج اسلام و تلاش در تربیت شاگردان در حوزه های علمیه کارنامه درخشانی از آن بزرگوار به یادگار گذاشته است.

ضایعه فقدان آن مجتهد وارسته را به محضر امام زمان ارواحنا له الفداء، مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)، جامعه روحانیت، حوزه های علمیه، بیت مکرم ایشان، شاگردان معظم له و مردم شریف ایران تسلیت عرض نموده و از خداوند منان برای آن فقید سعید علو درجات و برای همه بازماندگان صبر جمیل و أجر جزیل مسألت می نمایم.

جلیلی:‌ آیت‌الله مصباح یزدی در بزنگاه‌های سخت با سرمایهٔ علمی خود به میدان می‌آمد

سعید  جلیلی با صدور پیامی درگذشت آیت الله محمد تقی مصباح یزدی را تسلیت گفت.
 متن این پیام به شرح زیر است:

انا للّه و انا الیه راجعون
عالم ربانی و فقیه انقلابی حضرت آیت الله مصباح یزدی پس از یک عمر مجاهدت خالصانه به دیدار معبود شتافت.

امروز جهان اسلام در سوگ متفکری بزرگ و سالکی سترگ است که حیات علمی خود را صرف عمق‌بخشی به معرفت دینی و دعوت همگان به حرکت در صراط مستقیم  نمود. حیات پربرکت ایشان آکنده از کوشش برای تحقق اسلام ناب و پیرایش آن از کژی‌ها بود.

پارسایی والای ایشان در پروای از خداوند متعال و نهراسیدن از غیرخدا، از آن بزرگوار شخصیتی ممتاز در ساحت انقلاب اسلامی ساخته بود که با شجاعتی ستودنی چون کوهی استوار، در دفاع از نظام اسلامی می‌ایستاد و در رویارویی با فتنه‌ها و انحرافات واهمه‌ای از هجمه‌ها نداشت.

ایشان یاری توانا برای حضرت امام و مقام معظم رهبری بود که در بزنگاه‌های سخت با تمام سرمایهٔ گران‌سنگ علمی خود  متواضعانه به میدان می‌آمد و پیروی عملی از ولایت را به همگان می‌آموخت. درود و رحمت الهی بر ایشان و با پیامبر و خاندان گرامی‌اش محشور باد.

موحدی‌کرمانی: مصباح‌یزدی فقیهی زمان‌شناس بود

متن این پیام به شرح زیر است:
«فقدان تاسف برانگیز فقیه انقلابی و فیلسوف مجاهد، حضرت آیت‌الله علامه حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی، موجب تاسف و تاثر فراوان گردید. ایشان به عنوان فقیهی زمان شناس و عالمی متبحر در مباحث گوناگون حوزوی و فلسفی علاوه بر حضور در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی و دفاع از آرمان‌های انقلاب ‌و اعتقادات اسلامی، با هوشمندی و زمان شناسی در مقابل فتنه‌ها و توطئه‌های دشمنان و شبهات فکری و عقیدتی جریان نفاق در دهه‌های متمادی ایستاد و در این راه نورانی، توانست علاوه بر نشر تألیفات متنوع، شاگردان مبرز و فاضل فراوانی برای حوزه‌های علمیه و مراکز دانشگاهی تربیت کند تا در همین راه خطیر، برای جوانان و نسل‌های جدید روشنگری و هدایت‌گری را برعهده داشته باشند.

اینجانب از طرف هیات موسس و اعضای محترم شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز با گرامیداشت یاد و خاطره مرحوم آیت الله مصباح یزدی(رحمه‌الله علیه)، ارتحال این روحانی پرهیزگار و عالم ربانی را به حضرت بقیه الله الاعظم (عج) و مقام معظم رهبری، مراجع عظام تقلید و عموم شاگردان و ارادتمندان ایشان و بالاخص به خانواده مکرم و آقازادگان محترم تسلیت عرض نموده و برای آن مرحوم علو درجات و غفران واسعه الهی مسالت می‌نمایم.»
 

عشق و ارادت علمی و عملی به امام خمینی(رحمة الله علیه) و رهبر انقلاب(مدظله العالی)

بسم الله الرحمن الرحیم
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم):
موتُ العالم ثُلمه فیِ الاسلامِ لاتسدُّ مَا اِختَلَفَ اللّیلُ و النّهارُ
باکمال تاثر و تالم در گذشت علامه ذوالفنون و فقیه پارسا،عالم مجاهد و انقلابی و حکیم بصیر،حضرت آیت الله حاج شیخ محمد تقی مصباح یزدی (اعلی الله مقامهُ الشریف) را به ساحت قدسی حضرت بقیت الله الاعظم( ارواحنا فداهُ) ونائب بر حقش حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مدّظله ُ العالی) ، مراجع عظام تقلید (ایدهم الله تعالی) وحوزه های علمیه و ارادتمندان و شاگردان معظم بویژه بیت مکرم و آقازادگان عزیز و شریف ایشان، خاضعانه تسلیت و تعزیت میگویم.

بدون شک عشق و ارادت علمی و عملی آن دانشمند برجسته و ممتاز به مکتب متعالی اسلام و آرمانهای بلند امام راحل و عظیم الشان (رضوان الله تعالی علیه) و خلف صالح و شایسته اش رهبر حکیم و فرزانه ی انقلاب اسلامی حضرت امام خامنه ای(حفظهُ الله تعالی) از او شخصیتی کم نظیر در عالم اسلام را به تصویر کشید که در طول حیات پر برکت خویش به یادگار گذاشت و همچون نگینی بر تارک تاریخ خواهد درخشید.

حسنات ماندگار آن عالم غیور و سلحشور ومجاهد نستوه و مبارز،در دوران های مختلف ، از آغازین روزهای شکل گیری نهضت مبارک حضرت امام خمینی (قدّس سره) وپس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی تا کنون در عِداد و تراز انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی از قبیل تصنیف و تالیف ده ها جلدکتب و متون آموزشی وپژوهشی مبتنی بر مبانی فکری ، فرهنگی ، اخلاقی ، تربیتی ، اجتماعی، سیاسی و اعتقادی ومدیریتی اسلام ناب محمدی(صلی الله علیه وآله)، برای حوزه ها و دانشگاه ها و نیز تاسیس و توسعه ی مرکز آموزشی و پژوهشی متناسب با نیازهای انقلاب اسلامی و تربیت خیل عظیمی از شاگردان شاخص و اثر گذار ، از الطاف خفیّه الهی  بر آن مرد بزرگ و حکیم و عارف و سالک الی الله بود که برگ هایی از اوراق زرین دفتر حیات پر ثمرشان را شکل داده است. سپاه امام علی بن ابی طالب(علیه السلام) برای آن عبدصالح خدا وفیلسوف گرانمایه وحکیم متاله وعمارِولایت وانقلاب،علو درجات وحشر با اولیاءالله را مسئلت می نماییم.
   

واکنش کاربران به درگذشت فقیه عالی قدر آیت الله مصباح یزدی

 

آیت الله محمدتقی مصباح یزدی که بود؟

 ‌آیت الله محمد تقی مصباح یزدی آیت‌ الله محمدتقی‌ مصباح‌ یزدی‌، در یازدهم‌ بهمن‌ ماه‌ سال‌ هزار و سیصد و سیزده‌، برابر با هفدهم‌ ربیع‌الاول‌ هزار و سیصد و پنجاه‌ و سه‌ قمری‌، در خانواده‌ای‌ مذهبی‌ در شهر یزد به‌ جهان‌ چشم‌ گشود.

زندگی‌ مادی‌ خانواده‌ استاد مصباح‌، در سطح‌ پائینی‌ بود ولی‌ عشق‌ به‌ خاندان‌ پیامبر(ص‌) در دل‌ و جان‌ این‌ خانواده‌ موج‌ می‌زد و در دورانی‌ که‌ خفقان‌ رضاخانی‌ بر همه‌ جا سایه‌ گسترده‌ بود و بر پایی‌ هر گونه‌ مراسم‌ عزاداری‌ جرم‌ به‌ شمار می‌آمد، در شبهای‌ محرّم‌، در زیرزمین‌ منزل‌ ایشان‌، مجلس‌ سوگواری‌ برای‌ سالار شهیدان‌ بر پا می‌شد و نیز شبهای‌ جمعه‌، در منزل‌ پدر بزرگ‌ ایشان‌ حاج‌ علی‌ اکبر گیوه‌چی‌ یزدی‌ دعای‌ کمیل‌ خوانده‌ می‌شد و هر صبح‌ جمعه‌ نیز دعای‌ ندبه‌ برگزار می‌گشت‌؛ به‌ گونه‌ای‌ که‌ پدر استاد، دعای‌ ندبه‌ را از حفظ‌ قرائت‌ می‌کرد.
 

دوران‌ تحصیل‌:

استاد مصباح‌ یزدی‌ که‌ در دامان‌ چنین‌ خانواده‌ای‌ پرورده‌ شده‌ بود، با ورود به‌ دبستان‌، همه‌ ساله‌، شاگرد ممتاز مدرسه‌ شناخته‌ می‌شد و این‌ مسأله‌ باعث‌ شده‌ بود که‌ مورد محبت‌ فراوان‌ معلمان‌ واقع‌ شود. در روزگاری‌ که‌ استاد، دوره‌ دبستان‌ را می‌گذرانید، جامعه‌، اقبالی‌ به‌ علوم‌ دینی‌ نشان‌ نمی‌داد. تبلیغات‌ رضا خانی‌، می‌کوشید تا نسل‌ جوان‌ را نسبت‌ به‌ روحانیّت‌ بدبین‌ کند. پر واضح‌ است‌ در چنین‌ فضایی‌، چنانچه‌ شاگرد ممتازی‌ چون‌ محمد تقی‌ مصباح‌ یزدی‌ بخواهد به‌ تحصیلات‌ حوزوی‌ روی‌ آورد، شگفتی‌ هم‌شاگردیها و استادان‌ و معلمان‌ را بر خواهد انگیخت‌! از سوی‌ دیگر، جذبه‌ معنوی‌ «مرحوم‌ حاج‌ شیخ‌ احمد آخوندی‌» که‌ از خویشاوندان‌ مادری‌ استاد و مقیم‌ نجف‌ بود و گهگاه‌ برای‌ سرکشی‌ موقوفه‌ای‌ که‌ متولی‌ آن‌ بود، به‌ یزد می‌آمد و میهمان‌ خانواده‌ استاد می‌شد، شیفتگی‌ وی‌ به‌ تحصیل‌ علوم‌ دینی‌ را دو چندان‌ می‌ساخت‌.

رؤیای‌ ورود به‌ حوزه‌، در سال‌ تحصیلی‌ 26 ـ 1325 که‌ دوره‌ ابتدایی‌ ایشان‌ پایان‌ یافته‌ بود، متحقّق‌ شد؛ آن‌ هم‌ در تابستان‌! فصلی‌ که‌ نوجوانان‌ را به‌ تفریح‌ و سرگرمیهای‌ جذّاب‌ فرا می‌خواند! امّا شیفتگی‌ استاد، او را به‌ یکی‌ از حجره‌های‌ مدرسه‌ شفیعیه‌ یزد کشاند. همّت‌ و جدیت‌ او باعث‌ شد که‌ مقدمات‌ و سطوح‌ متوسطه‌ را در مدت‌ چهار سال‌ فرا گیرد. در همین‌ سالها بود که‌ «حاج‌ شیخ‌ احمد آخوندی‌» دیگر بار به‌ یزد آمد و با مشاهده‌ تلاش‌ شایان‌ طلبه‌ جوان‌، او را برای‌ هجرت‌ به‌ نجف‌ اشرف‌ و ادامه‌ تحصیل‌ در آن‌ حوزه‌ سترگ‌، تشویق‌ کرد. همچنین‌ خانواده‌ او را به‌ منظور حمایت‌ از او به‌ مهاجرت‌ به‌ نجف‌، ترغیب‌ نمود.

این‌ گونه‌ بود که‌ اعضای‌ خانواده‌، همگی‌ در اواخر سال‌ 1330 رهسپار نجف‌ شدند. شش‌ ماه‌ گذشت‌ و وضع‌ مالی‌ خانواده‌ نابسامان‌ شد و تلاشهای‌ پدر برای‌ کسب‌ در آمد کارگر نیفتاد و آنان‌ مجبور به‌ بازگشت‌ به‌ ایران‌ شدند. والدین‌ استاد به‌ دلیل‌ دلبستگی‌ فراوان‌ به‌ وی‌، حاضر نشدند که‌ او به‌ تنهایی‌ در نجف‌ بماند و به‌ ناچار، ایشان‌ نیز رهسپار ایران‌ شد. پس‌ از پا نهادن‌ به‌ ایران‌ به‌ تهران‌ آمد و تابستان‌ آن‌ سال‌ را همراه‌ با خانواده‌ در تهران‌ ماند.

بیست‌ روز مانده‌ به‌ آغاز درسها، در حالی‌ که‌ توانسته‌ بود رضایت‌ خانواده‌ را جلب‌ کند، راهی‌ قم‌ شد و پس‌ از مدتی‌، با سختی‌ فراوان‌، توانست‌ در مدرسه‌ فیضیه‌، حجره‌ بگیرد و در دروس‌ «مکاسب‌»، «کفایه‌» و «منظومه‌» شرکت‌ کند. در این‌ دوره‌ چنان‌ مطالعه‌ و مباحثه‌ وقت‌ او را پر کرده‌ بود که‌ به‌ گفته‌ خود، در شبانه‌ روز، پنج‌ یا شش‌ ساعت‌ برای‌ خواب‌ باقی‌ مانده‌ بود.

هنوز کفایه‌ و مکاسب‌ را به‌ پایان‌ نبرده‌ بود که‌ گهگاه‌ برای‌ کسب‌ آمادگی‌، در درس‌ «امام‌ خمینی‌» (ره‌) حاضر می‌شد و شخصیت‌ امام‌ (ره‌) تأثیر شگرفی‌ در زندگی‌ ایشان‌ گذاشت‌. در کنار درس‌ امام‌ (ره‌) در درس‌ فقه‌ «آیت‌الله العظمی‌ بروجردی‌» نیز شرکت‌ می‌جست‌ و در همین‌ سالها، با شخصیت‌ «علامه‌طباطبایی‌»(ره‌) انس‌ فراوانی‌ پیدا کرده‌ بود و در مجالس‌ درس‌ عمومی‌ و خصوصی‌ ایشان‌ حضور می‌یافت‌. از دیگر کسانی‌ که‌ ایشان‌ سالهای‌ متمادی‌ را به‌ تحصیل‌ نزد او گذراند، «آیه‌ الله العظمی‌ بهجت‌» بود. وی‌ در طول‌ این‌ سالها، بنا به‌ گفته‌ هم‌ دوره‌ایها، با دقت‌ فراوان‌ و با جهد و تلاش‌ شایان‌ به‌ تحصیل‌ علوم‌ می‌پرداخت‌ و همزمان‌ به‌ تهذیب‌ نفس‌ و ایجاد سجایای‌ اخلاقی‌ اهتمام‌ ویژه‌ نشان‌ می‌داد.  

استادان‌:

ایشان‌ پیشرفتهای‌ خود را مرهون‌ عنایات‌ و زحمات‌ استادان‌ خود می‌داند و نقش‌ مرحوم‌ «حاج‌ شیخ‌ محمد علی‌ نحوی‌» در حوزه‌ یزد را که‌ وقت‌ بسیاری‌ برای‌ تدریس‌ خصوصی‌ به‌ ایشان‌ و سپس‌ مباحثه‌ با شاگرد خود صرف‌ می‌کرد، در پیشرفت‌ خود بسزا می‌داند.

استاد، ادبیات‌ عرب‌ و بخش‌ چشم‌گیری‌ از سطوح‌ را نزد مرحوم‌ نحوی‌ آموخت‌ و «شرح‌ نظام‌» را نزد «شیخ‌ عبدالحسین‌ عجمین‌» فرا گرفت‌. مقداری‌ از «شرح‌ لمعه‌» و «رسائل‌» را از مرحوم‌ حاج‌ سید علیرضا مدرّسی‌ فرا گرفت‌. همچنین‌ استاد، بخشی‌ از «قوانین‌ الاصول‌» را نزد «حاج‌ میرزا محمد انواری‌» آموخت‌.

پس‌ از حضور در قم‌ نیز، به‌ درس‌ «مکاسب‌» مرحوم‌ حاج‌ آقا مرتضی‌ حائری‌ رفت‌ همچنین‌ جلد دوم‌ کفایه‌ را نیز نزد ایشان‌ خواند جلد اول‌ «کفایه‌ الاصول‌» را نزد «شیخ‌ عبدالجواد جبل‌ عاملی‌» آموخت‌. برای‌ فراگیری‌ درس‌ خارج‌ اصول‌، به‌ درس‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) می‌رفت‌ و در درس‌ خارج‌ فقه‌ آیت‌ الله بروجردی‌ حاضر می‌شد. ایشان‌ ویژگی‌ علمی‌ بارز امام‌ (ره‌) را دقت‌ نظر و آزادی‌ اندیشه‌ می‌دانست‌ که‌ در درسهای‌ استادان‌ دیگر، کمتر یافت‌ می‌شد.

آشنایی‌ با «علامه‌ سید محمد حسین‌ طباطبایی‌» بارقه‌ای‌ آسمانی‌ بود که‌ جان‌ استاد را شعله‌ور ساخت‌.

در درس‌ تفسیر و فلسفه‌ ایشان‌ با جدیّت‌ تمام‌ شرکت‌ می‌جست‌ و پرسشهای‌ خود را در پایان‌ درس‌، در راهی‌ که‌ به‌ منزل‌ علامه‌ ختم‌ می‌شد، می‌پرسید تا اینکه‌ سرانجام‌ پرسشهای‌ موشکافانه‌ او، توجّه‌ صاحب‌ تفسیر «المیزان‌» را به‌ خود جلب‌ کرد و او را انیس‌ خلوت‌ و جلوت‌ علامه‌ ساخت‌

دیگر استاد ایشان‌، حضرت‌ «آیه‌ الله بهجت‌» بود که‌ در آن‌ زمان‌ عالمی‌ ناشناخته‌ بود و کمتر کسی‌ را به‌ حضور می‌پذیرفت‌. در خواست‌ استاد و جمعی‌ دیگر از طلاب‌ از آیه‌ الله بهجت‌، باعث‌ شد ایشان‌ درس‌ فقه‌ را آغاز کنند و این‌ فرصتی‌ بود تا استاد و دیگر طلاب‌، از ویژگیهای‌ اخلاقی‌ ایشان‌ نیز بهره‌ برند. و این‌ بهره‌ بردن‌ برای‌ استاد 15 سال‌ به‌ طول‌ انجامید.
 

دوستان‌:

شیخ‌ محمدتقی‌ مصباح‌ یزدی‌ به‌ دوستیهای‌ سالم‌ و تعالی‌ بخش‌، اهتمام‌ ویژه‌ای‌ داشت‌. از دوستان‌ قدیمی‌ ایشان‌، «شیخ‌ محمد حسین‌ بهجتی‌ اردکانی‌» و برادر ایشان‌، مرحوم‌ «شیخ‌ علی‌ بهجتی‌»، «شیخ‌ علی‌ پهلوانی‌»، «میرزا حسن‌ نوری‌» و «شیخ‌ علی‌ اکبر مسعودی‌ خمینی‌» ـ تولیت‌ فعلی‌ آستانه‌ مقدسه‌ حضرت‌ معصومه‌ 3 ـ را می‌توان‌ نام‌ برد.

رفت‌ و آمدهای‌ ایشان‌ به‌ مدرسه‌ حجتیه‌ باعث‌ شد که‌ با «دکتر باهنر»، «آقای‌ هاشمی‌ رفسنجانی‌» و «آیه‌ الله خامنه‌ای‌» نیز دوستی‌ دامنه‌ داری‌ پیدا کند که‌ زمینه‌ ساز مبارزات‌ ایشان‌ بر ضد رژیم‌ طاغوت‌ شد. همچنین‌ از دوستان‌ قدیمی‌ ایشان‌، باید از «آیه‌ الله دکتر بهشتی‌» نام‌ برد که‌ استاد مصباح‌، سالیان‌ متمادی‌ با ایشان‌ به‌ مبارزه‌ بر ضد رژیم‌، تشکیل‌ گروه‌ تحقیق‌ پیرامون‌ مباحث‌ حکومت‌ اسلامی‌ و همکاری‌ در مدرسه‌ علمیه‌ حقانی‌ پرداخته‌اند.  

فعالیتهای‌ علمی‌ و فرهنگی‌:

الف‌. آموخته‌ها
استاد مصباح‌، علوم‌ گوناگون‌ اسلامی‌ را در محضر استادان‌ حوزه‌ آموخته‌اند و به‌ مطالعه‌ و تدبّر فراوان‌ در آن‌ پرداخته‌اند. ایشان‌ در فقه‌ و اصول‌ با بهره‌ بردن‌ از محضر استادانی‌ چون‌ آیات‌ عظام‌ بروجردی‌، اراکی‌، امام‌ خمینی‌ و بهجت‌ در سن‌ بیست‌ و هفت‌ سالگی‌ به‌ درجه‌ اجتهاد رسیدند. در علم‌ تفسیر نیز با بهره‌ از دیدگاهها و سفارشهای‌ خصوصی‌ علامه‌ طباطبایی‌ (ره‌)، توانستند روش‌ صحیح‌ تعمّق‌ و تفکّر در قرآن‌ را بیاموزند تا آنجا که‌ علامه‌ کار بازخوانی‌ «تفسیر المیزان‌» پیش‌ از چاپ‌ را به‌ او سپردند.

استاد خود نیز ضمن‌ برگزاری‌ دروس‌ تفسیر موضوعی‌ قرآن‌، کتابهایی‌ در این‌ زمینه‌ نگاشته‌اند که‌ بدان‌ اشاره‌ خواهد شد.

آیت‌ الله مصباح‌ یزدی‌، در فلسفه‌، «اسفار» و «شفا» را نزد علامه‌ (ره‌) فرا گرفتند و خود، سالها به‌ تدریس‌ فلسفه‌ اسلامی‌ و غرب‌ در حوزه‌های‌ علمیه‌ پرداختند؛ به‌ گونه‌ای‌ که‌ امروزه‌، یکی‌ از برجسته‌ترین‌ استادان‌ فلسفه‌ به‌ شمار می‌آیند و کتاب‌ «آموزش‌ فلسفه‌» ایشان‌، در مراکز مختلف‌ فرهنگی‌ تدریس‌ می‌شود.

ایشان‌ در بسیاری‌ از مسائل‌ فلسفه‌ ـ به‌ گفته‌ اهل‌ فن‌ ـ نوآوریهایی‌ نیز انجام‌ داده‌اند و شاگردان‌ بسیاری‌ را تربیت‌ نموده‌اند. استاد ضمن‌ تحصیل‌ دروس‌ حوزه‌ در کلاسهای‌ فیزیک‌، شیمی‌ و… شرکت‌ نموده‌، زبانهای‌ خارجی‌ فرانسه‌ و انگلیسی‌ را نیز تا حدّی‌ آموخته‌اند.

ب‌. تدریس‌
ایشان‌ تدریس‌ منظم‌ خود را، در مدرسه‌ علمیه‌ حقانی‌ آغاز کرد. در آغاز به‌ تدریس‌ مباحث‌ قرآنی‌، تفسیر و مباحث‌ اخلاقی‌ و تربیتی‌ پرداخت‌ از جمله‌، کتاب‌ «فلسفتنا» نوشته‌ «شهید سید محمدباقر صدر» را برای‌ اولین‌ بار در حوزه‌ تدریس‌ کرد. در مؤسسه‌ «در راه‌ حق‌» نیز به‌ تدریس‌ «فلسفتنا»، «اقتصادنا» نوشته‌ شهید صدر، و «نهایه‌ الحکمه‌»، نوشته‌ علامه‌ طباطبایی‌ مشغول‌ بود.

درس‌ «اسفار اربعه‌» و «شفا» نیز از دروسی‌ بود که‌ استاد، به‌ علاقه‌مندان‌ به‌ فلسفه‌، می‌آموخت‌. هم‌ اکنون‌ نیز ایشان‌ به‌ تدریس‌ و تربیت‌ طلاب‌ فرهیخته‌ می‌پردازد.

از شاگردان‌ معروف‌ درس‌ ایشان‌ می‌توان‌ «استاد غلامرضا فیاضی‌»، «استاد محمود رجبی‌»، «دکتر مرتضی‌ آقا تهرانی‌»، «دکتر عباسعلی‌ شاملی‌»، «دکتر احمد رهنمایی‌» و «استاد محسن‌ غرویان‌» و بسیاری‌ دیگر را نام‌ برد.
ج‌. تألیفات‌ و آثار
استاد مصباح‌ یزدی‌، تا کنون‌ کتب‌ فراوانی‌ در زمینه‌های‌ گوناگون‌ اسلامی‌، نگاشته‌ است‌ که‌ بخشی‌ از آنها مربوط‌ به‌ پیش‌ از انقلاب‌ و برخی‌ مربوط‌ به‌ بعد از انقلاب‌ می‌باشد. نظر به‌ گستردگی‌ و فراوانی‌ کتابهای‌ ایشان‌ به‌ چند کتاب‌ مهمّ ایشان‌ اشاره‌ می‌کنیم‌: خداشناسی‌؛ کیهان‌شناسی‌؛ انسان‌شناسی‌؛ راه‌ و راهنماشناسی‌؛ قرآن‌شناسی‌؛ اخلاق‌ در قرآن‌؛ جامعه‌ و تاریخ‌ از دیدگاه‌ قرآن‌؛ حقوق‌ و سیاست‌ در قرآن‌؛ آموزش‌ فلسفه‌؛ شرح‌ نهایه‌ الحکمه‌؛ شرح‌ جلد اول‌ اسفار الاربعه‌؛ شرح‌ جلد هشتم‌ اسفار الاربعه‌؛ دروس‌ فلسفه‌ اخلاق‌؛ خودشناسی‌ برای‌ خودسازی‌؛ بر درگاه‌ دوست‌؛ نقدی‌ فشرده‌ بر اصول‌ مارکسیسم‌؛ آموزش‌ عقاید؛ قرآن‌ در آیینه‌ نهج‌ البلاغه‌؛ نگاهی‌ گذرا به‌ نظریه‌ ولایت‌ فقیه‌؛ و ده‌های‌ کتاب‌ دیگر. هم‌ اکنون‌ کتابها و آثار استاد در مراکز مختلف‌ فرهنگی‌ تدریس‌ می‌شود و بخشی‌ از آثار ایشان‌ نیز در حال‌ تدوین‌ و چاپ‌ است‌. ویژگی‌ بارز آثار ایشان‌، عمق‌، سادگی‌ و روانی‌، جذابیت‌ و به‌ روز بودن‌ آن‌ است‌ که‌ تحسین‌ بسیاری‌ از مردم‌ و استادان‌ را در پی‌ داشته‌ است‌.

د. خدمات‌
آیت‌ الله مصباح‌، در زمینه‌ علمی‌ و فرهنگی‌، از دیر باز، خدمات‌ شایانی‌ را ارزانی‌ داشته‌اند و هر دوره‌ ـ بنا به‌ مقتضیات‌ آن‌ دوره‌ ـ حرکت‌ فرهنگی‌ متناسبی‌ را آغاز نموده‌اند. جدیّت‌ ایشان‌ و نیز نظم‌ و واقع‌بینی‌ ممتاز ایشان‌، باعث‌ می‌شد که‌ اغلب‌ حرکتهای‌ فرهنگی‌ ایشان‌، نتایج‌ مثبتی‌ را به‌ همراه‌ آورد.

استاد مصباح‌، از ابتدای‌ ورود خود به‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌، متوجه‌ کاستیهای‌ موجود در این‌ حوزه‌ شده‌ بودند و آن‌ گونه‌ که‌ خود نقل‌ می‌کنند، در انتظار فرصتی‌ بودند تا بتوانند برای‌ آن‌، راه‌ حلی‌ مناسب‌ پیدا کنند. ایشان‌ نارساییهای‌ موجود را در سه‌ حوزه‌ نظام‌ آموزشی‌، مسائل‌ اخلاقی‌ و روند تبلیغی‌ بازشناخته‌ بودند و آنها را در نامه‌ای‌ تنظیم‌ کرده‌ بودند.

این‌ نامه‌ که‌ آیت‌ الله مشکینی‌ آن‌ را با خطی‌ خوش‌ باز نوشته‌ بود، امضای‌ دویست‌ تن‌ از بزرگان‌ حوزه‌، از جمله‌ «آیت‌ الله حاج‌ آقا مرتضی‌ حائری‌» و «مرحوم‌ آیت‌ الله فکور» را به‌ همراه‌ داشت‌. ایشان‌ این‌ نامه‌ را به‌ محضر حضرت‌ آیت‌ الله العظمی‌ بروجردی‌ تقدیم‌ داشتند و آیت‌ الله بروجردی‌ نیز نامه‌ را مورد عنایت‌ قرار داده‌، محتوای‌ آن‌ را تأیید نمودند و در جمع‌ علمای‌ تراز اوّل‌ حوزه‌ که‌ به‌ مناسبت‌ عید نوروز خدمت‌ ایشان‌ شرفیاب‌ شده‌ بودند، مطرح‌ کردند و درخواست‌ کردند نسبت‌ به‌ تشکیل‌ درس‌ اخلاق‌ در حوزه‌ و جبران‌ کاستیهای‌ حوزه‌ تدابیری‌ اندیشیده‌ شود.

آرمانهای‌ اصلاحی‌ حوزه‌، مدرسه‌ای‌ جدید را می‌طلبید که‌ با یک‌ برنامه‌ ریزی‌ ویژه‌، بتواند طلاب‌ کوشا و با استعداد را در مدتی‌ کوتاه‌تر و با کیفیتی‌ بهتر به‌ جامعه‌ ارزانی‌ دارد. این‌ مهم‌، با همت‌ شهید آیت‌ الله‌ بهشتی‌ و مرحوم‌ آیه‌ الله‌ ربانی‌ شیرازی‌ میسر شد و مدرسه‌ای‌ با نام‌ «حقانی‌» تأسیس‌ شد. این‌ مدرسه‌ را فردی‌ خیّر به‌ نام‌ حاجی‌ حقانی‌ ساخت‌ که‌ خود، از تاجران‌ زنجان‌ و از ارادتمندان‌ به‌ حوزه‌ روحانیت‌ شیعه‌ بود. مرحوم‌ آیه‌ الله‌ قدوسی‌ نیز به‌ ریاست‌ این‌ مدرسه‌ منصوب‌ گردید. شهید قدوسی‌ نیز از استاد مصباح‌ برای‌ تدریس‌ دعوت‌ به‌ عمل‌ آورد و استاد نیز به‌ تدریس‌ فلسفه‌، تفسیر و اخلاق‌ پراخت‌. پس‌ از چهار سال‌، به‌ درخواست‌ شهید قدوسی‌ مبنی‌ بر شورایی‌ شدن‌ اداره‌ مدرسه‌، استاد به‌ عضویت‌ هیأت‌ مدیره‌ آن‌ مدرسه‌ در می‌آیند. ثمره‌ این‌ تلاش‌ جمعی‌، تربیت‌ طلابی‌ فرهیخته‌ بود که‌ هم‌ اکنون‌ در نهادهای‌ گوناگون‌ نظام‌ جمهوری‌ اسلامی‌ به‌ فعالیت‌ می‌پردازند.

پذیرفتن‌ بخش‌ آموزش‌ مؤسسه‌ “در راه‌ حق‌” نیز از فعالیتهای‌ مثبت‌ و از خدمات‌ شایان‌ استاد مصباح‌ یزدی‌ بود. ایشان‌ به‌ سبب‌ نفوذ عقاید ماتریالیستی‌ و مارکسیستی‌ فرهنگ‌ غرب‌ در ذهن‌ جوانان‌ و با التفات‌ به‌ خلا موجود در حوزه‌ در زمینه‌ این‌ مباحث‌، تصمیم‌ به‌ ساماندهی‌ بخش‌ آموزش‌ مؤسسه‌ در راه‌ حق‌ که‌ آیه‌ الله “خرازی‌” مؤسس‌ آن‌ بود گرفتند. بخش‌ آموزش‌ این‌ مؤسسه‌، طلاب‌ را بدین‌ شرط‌ می‌پذیرفت‌ که‌ دست‌ کم‌ دو سال‌ درس‌ خارج‌ را گذرانده‌ باشند و پس‌ از گذراندن‌ مصاحبه‌ علمی‌ که‌ آقایان‌ مظاهری‌، یزدی‌ و استاد مصباح‌ انجام‌ می‌دادند، آنها را می‌پذیرفت‌.

استاد مصباح‌، با مشاهده‌ توطئه‌های‌ اعتقادی‌ دشمنان‌ در آغاز انقلاب‌، بر آن‌ شدند که‌ برای‌ حفظ‌ و نگهداری‌ از نهال‌ نوپای‌ انقلاب‌، گروهی‌ از طلاب‌ را به‌ اقصی‌ نقاط‌ کشور گسیل‌ دارند و خود نیز درس‌ رسمی‌ حوزه‌ را تعطیل‌ کردند تا برای‌ پاسداری‌ از دستاوردهای‌ انقلاب‌، بتواند در مراکز گوناگون‌ به‌ سخنرانی‌ و پاسخ‌ به‌ شبهات‌ بپردازند. همچنین‌ نظر به‌ ضرورت‌ امور دانشگاهها در آن‌ سالهای‌ حساس‌، استاد مصباح‌ در طرحی‌، تأسیس‌ مرکزی‌ به‌ نام‌ «دفتر همکاری‌ حوزه‌ و دانشگاه‌» را پیش‌ نهادند که‌ به‌ تصویب‌ ستاد انقلاب‌ فرهنگی‌ رسید و ثمرات‌ آن‌ تا هم‌ اکنون‌، در میان‌ دانشگاهها آشکار است‌.

دیگر از خدمات‌ آیت‌ الله مصباح‌ یزدی‌، تأسیس‌ «بنیاد فرهنگی‌ باقر العلوم‌» بود که‌ فارغ‌ التحصیلان‌ مؤسسه‌ در راه‌ حق‌ را برای‌ گذراندن‌ دوره‌های‌ تخصصی‌ علوم‌ انسانی‌ به‌ خود فرا می‌خواند. این‌ مرکز، در یازده‌ رشته‌ به‌ خدمات‌ می‌پرداخت‌ که‌ عبارت‌ بودند از: علوم‌ قرآنی‌، اقتصاد، تاریخ‌، کلام‌ و دین‌ شناسی‌، روان‌شناسی‌، علوم‌ تربیتی‌، مدیریت‌، علوم‌ سیاسی‌، فلسفه‌، حقوق‌ و جامعه‌شناسی‌.

با توسعه‌ مؤسسه‌ در راه‌ حق‌ و بنیاد باقر العلوم‌، و نیز گسترش‌ روز افزون‌ طلاب‌، نیاز به‌ فضایی‌ گسترده‌تر با امکانات‌ بیشتر، محسوس‌ بود، تا اینکه‌ با تدبیر استاد مصباح‌ و عنایت‌ ویژه‌ حضرت‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) و آیت‌ الله‌ خامنه‌ای‌، «مؤسسه‌ آموزشی‌ و پژوهشی‌ امام‌ خمینی‌» بنا شد. این‌ مؤسسه‌ هم‌ اکنون‌ نزدیک‌ به‌ یکهزار نفر از طلاب‌ فاضل‌ را تحت‌ پوشش‌ خود قرار داده‌ است‌ و آنان‌ را با علوم‌ روز آشنا می‌سازد.  

فعالیت‌های‌ سیاسی‌:

الف‌) مبارزه‌ با استبداد
استاد مصباح‌، در دوره‌ رژیم‌ ستمشاهی‌، مبارزات‌ گسترده‌ای‌ را بر ضد آن‌ رژیم‌ و عوامل‌ آن‌ انجام‌ داده‌اند که‌ بخش‌ شایان‌ توجهی‌ از زندگی‌ ایشان‌ را در بر می‌گیرد. در ماجرای‌ «انجمنهای‌ ایالتی‌ و ولایتی‌» و «نهضت‌ روحانیت‌» به‌ رهبری‌ امام‌ راحل‌ (ره‌) مشارکت‌ فعّالی‌ داشتند.

ایشان‌ در ماجرای‌ دستگیری‌ و حبس‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) در زندان‌ قیطریه‌، نامه‌ مفصلی‌ خدمت‌ ایشان‌ ارسال‌ داشتند که‌ در آن‌، ضمن‌ تأیید و تشویق‌ امام‌(ره‌) برای‌ ادامه‌ نهضت‌ و گزارش‌ اوضاع‌ پس‌ از دستگیری‌ ایشان‌، آزادی‌ ایشان‌ از زندان‌ را پیش‌ بینی‌ کردند.

از ابتکارات‌ شهید بهشتی‌، در پیش‌ از انقلاب‌، بر قراری‌ جلسات‌ بحث‌ درباره‌ «حکومت‌ اسلامی‌» بود. شهید بهشتی‌ که‌ به‌ هوشمندی‌ و آینده‌ نگری‌ مشهور بود، بدین‌ می‌اندیشید که‌ پس‌ از پیروزی‌ انقلاب‌، مبنای‌ انقلاب‌ چه‌ خواهد بود؛ و اگر قرار بود، مبنا حکومت‌ اسلامی‌ باشد، آیا طرحی‌ مدون‌ و جامع‌ از آن‌ وجود خواهد داشت‌ یا خیر.. بدین‌ منظور جلساتی‌ را با حضور آقایان‌ مشکینی‌، ربانی‌ شیرازی‌، باهنر، مفتح‌، مکارم‌، سبحانی‌، استاد مصباح‌ و جمعی‌ دیگر برقرار نمود و آنان‌ برای‌ آنکه‌ رژیم‌ به‌ ماهیت‌ آن‌ پی‌ نبرد و در صدد به‌ تعطیلی‌ کشاندن‌ آن‌ بر نیاید، نام‌ آن‌ را مباحث‌ «ولایت‌» نهادند.

استاد مصباح‌، دبیری‌ این‌ جلسات‌ را بر عهده‌ گرفته‌ بود. در اثنای‌ کار برخی‌ از آقایان‌ زندانی‌ یا تبعید شدند و شهید بهشتی‌ نیز به‌ آلمان‌ سفر کرد که‌ سفر او پنج‌ سال‌ به‌ طول‌ انجامید؛ اما استاد مصباح‌ برای‌ ادامه‌ کار از آقایان‌ مظاهری‌، محمدی‌ گیلانی‌ و یزدی‌ دعوت‌ به‌ همکاری‌ کرد. با بازگشت‌ شهید بهشتی‌، محصول‌ تلاشهای‌ چند ساله‌ به‌ تهران‌ انتقال‌ می‌یابد که‌ مع‌الاسف‌، ساواک‌ آن‌ دفتر را تعطیل‌ می‌کند و فیشهای‌ تحقیقاتی‌ و دست‌نوشته‌ها را از بین‌ می‌رود!

دیگر از فعالیتهای‌ ایشان‌ در مبارزه‌ با استبداد، همکاری‌ با نشریه‌ مخفی‌ «بعثت‌» و سپس‌ تأسیس‌ نشریه‌ انقلابی‌ «انتقام‌» بود. نشریه‌ انتقام‌ با انگیزه‌ مبارزه‌ با دستگاه‌ طاغوت‌، و گسترش‌ اندیشه‌های‌ امام‌(ره‌) و حمایت‌ از روحانیت‌، با همکاری‌ برخی‌ از علاقه‌مندان‌ به‌ امام‌(ره‌) و با مدیریت‌ استاد مصباح‌ چاپ‌ می‌شد. آنان‌ از ابتدا عهد بسته‌ بودند که‌ در هیچ‌ شرایطی‌ دوستان‌ خود را معرفی‌ نکنند. این‌ نشریه‌ که‌ مفاد آن‌ گاه‌ با واسطه‌هایی‌ از رادیوهای‌ خارجی‌ پخش‌ می‌شد، بارقه‌ امیدی‌ در سرزمین‌ دل‌ شیفتگان‌ امام‌ ایجاد کرده‌ بود که‌ آنها را به‌ مبارزه‌ تشویق‌ می‌کرد و از سوی‌ دیگر، رعب‌ و خشم‌ رژیم‌ شاه‌ را افزون‌ ساخته‌ بود.

برخی‌ دیگر از فعالیت‌های‌ استاد بر ضد رژیم‌ پهلوی‌ به‌ اختصار ذکر می‌شود:
ـ تنظیم‌ شکوائیه‌ به‌ زبان‌ انگلیسی‌ و ارسال‌ آن‌ به‌ سازمان‌ ملل‌ و کمیسیون‌ حقوق‌ بشر؛
ـ ایراد سلسله‌ سخنرانیهای‌ «حکومت‌ اسلامی‌» در کتابخانه‌ مسجد خیابان‌ ایرانشهر تهران‌؛
ـ مشارکت‌ در تدوین‌ اساسنامه‌ اولین‌ تشکل‌ سازمان‌ یافته‌ مبارزاتی‌ روحانیت‌، موسوم‌ به‌ تشکل‌ یازده‌ نفری‌؛
ـ چاپ‌ مخفیانه‌ اعلامیه‌ها و سخنرانیهای‌ امام‌(ره‌)؛
ـ مشارکت‌ در تهیه‌ دهها نامه‌ و اعلامیه‌ در محکومیت‌ رژیم‌ شاه‌ و حمایت‌ از امام‌(ره‌).

ب‌) مبارزه‌ با جریان‌های‌ انحرافی‌
تاریخ‌ زندگی‌ استاد مصباح‌، بیانگر حساسیت‌ ایشان‌ در برابر جریان‌های‌ انحرافی‌ بوده‌ است‌. هر گاه‌ جریانی‌ سعی‌ در تحریف‌ اسلام‌ یا انقلاب‌ اسلامی‌ داشته‌ است‌، ایشان‌ چون‌ رزمنده‌ای‌ دلیر به‌ میدان‌ آمده‌، از مبانی‌ اسلام‌ و انقلاب‌ دفاع‌ کرده‌ است‌. پیش‌ از پیروزی‌ انقلاب‌ اسلامی‌، بیشتر مبارزان‌ بر این‌ باور بودند که‌ در آغاز باید مبارزات‌ سیاسی‌ را پیش‌ برد و بعد از پیروزی‌ انقلاب‌، به‌ پالایش‌ فرهنگی‌ جامعه‌ برآمد. اما در این‌ میان‌ بزرگانی‌ چون‌ آیت‌ الله‌ مطهری‌ و استاد مصباح‌ یزدی‌، معتقد بودند که‌ ریشه‌ انحراف‌ را در همان‌ دوره‌ مبارزه‌ باید خشکانید و اسلام‌ ناب‌ و راستین‌ را به‌ ایرانیان‌ و جهانیان‌ شناساند.

ایشان‌ پیش‌ از انقلاب‌ اسلامی‌، خطر نفوذ مارکسیسم‌ را گوشزد کرده‌، خود با تدوین‌ کتابها و جزوات‌ و تشکیل‌ کلاسهای‌ نقد مبانی‌ مارکسیسم‌، به‌ گفتار خود جامه‌ عمل‌ می‌پوشاندند. همچنین‌ با پرده‌ برداری‌ از سخنان‌ برخی‌ روشنفکران‌، و نیز نقد تز «اسلام‌ منهای‌ روحانیت‌» پرده‌ از افکار شوم‌ دشمنان‌ اسلام‌ و انقلاب‌ برمی‌داشتند. حساسیت‌ و قاطعیت‌ ایشان‌ در برخورد با این‌ مسائل‌، چنان‌ بود که‌ گاه‌ برخی‌ از دوستان‌ انقلاب‌ نیز بر ایشان‌ خرده‌ می‌گرفتند و ایشان‌ را به‌ نرمش‌ در برابر مسائل‌ پیش‌ آمده‌ سفارش‌ می‌کردند؛ اما استاد با عزمی‌ پولادین‌، از مبانی‌ دین‌ مقدس‌ اسلام‌ و از اصول‌ آن‌ از جمله‌ توحید، معاد و نبوت‌ که‌ در آن‌ روز مورد هجمه‌ التقاط‌ گرایان‌ بود، دفاع‌ می‌کردند و در این‌ راه‌ از سخنرانی‌، مناظره‌، نگاشتن‌ کتاب‌ و مقاله‌ و دیگر ابزارهای‌ تبلیغی‌ بهره‌ می‌بردند و از توهین‌ و تهمت‌ و تهاجم‌ احدی‌ نمی‌هراسیدند. امروز نیز جامعه‌ ما شاهد تلاش‌ استاد مصباح‌، برای‌ حفظ‌ دستاوردهای‌ انقلاب‌ و مبارزه‌ با جریانهای‌ انحرافی‌ است‌ که‌ به‌ تحریف‌ مبانی‌ اسلامیت‌ و جمهوریت‌ نظام‌ ما می‌پردازند.

استاد مصباح‌، همانند گذشته‌، شهر به‌ شهر، راه‌ مبارزه‌ با التقاطها و پاسخ‌گویی‌ به‌ شبهات‌ را در می‌نوردد. بی‌ سبب‌ نیست‌ که‌ مقام‌ معظم‌ رهبری‌، حضرت‌ آیت‌ الله‌ خامنه‌ای‌ درباره ایشان‌ می‌فرمایند: «اگر خدای‌ متعال‌ به‌ نسل‌ کنونی‌ ما، این‌ توفیق‌ را نداد که‌ از شخصیتهایی‌ مانند علامه‌ طباطبایی‌ و شهید مطهری‌ استفاده‌ کند، اما به‌ لطف‌ خدا، این‌ شخصیت‌ عزیز و عظیم‌ القدر، خلا آن‌ عزیزان‌ را در زمان‌ ما پر کرد است »


منبع: 
1. آیت‌الله مصباح‌یزدی درگذشت / ایلینا
2. مروری بر فعالیت‌های‌ سیاسی و فرهنگی آیت‌الله مصباح یزدی/ تسنیم
3. قالیباف درگذشت آیت الله مصباح را تسلیت گفت / ایرنا
4. فیلم / مهر
5. رئیس جمهور درگذشت آیت‌الله مصباح یزدی را تسلیت گفت / ایرنا
6. لاریجانی درگذشت آیت الله مصباح یزدی را تسلیت گفت / مهر
7. کدخدایی: آیت‌الله مصباح یزدی در جهت روشنگری معارف اسلامی یک لحظه از پای ننشست / ایسنا